karşı karşıya blog

Nuri İyem Yüz Çalışmaları veya Olay Mahalli Olarak Portre Sanatı

Feyyaz Yaman

Nuri İyem Resim Ödülü’nün 15. yılını kutlamak için Unlimited iş birliğiyle yayımlanan ve dağıtıma giren sayıda yer alan Feyyaz Yaman’ın Korona günlerinde kaleme aldığı yazıyla İyem’i hatırlıyoruz.

Devamı...

Konsept Geliştirme Kılavuzu

Orhan Cem Çetin

Herhangi bir proje ilk elde sadece bir fikir olarak ortaya çıkar. Bu fikir daha sonra bir eylem planına, sonra da eğer olabiliyorsa, gerçek bir ürüne dönüşür. Bu süreç boyunca kendinizi organize edebilmeniz ve ilgili kişileri süregiden projenizin aşamaları hakkında önceden ve sağlıklı bir biçimde bilgilendirebilmeniz bakımından, bir proje dosyası oluşturmanızın büyük yararları olacaktır. Hatta, daha da ileri giderek, böyle bir dosyanın kesinlikle gerekli olduğu söylenebilir. Diyelim ki, başka birisinin projesi hakkında yazılanları okuyorsunuz. Muhtemelen aşağıdakileri bilmek isterdiniz:

Devamı...

İzole Project Sanatçıları Antikorlarını Anlatıyor

Eda Yiğit

İzole Project oluşumunun tohumları geçen yıl yaz aylarında Karşı Sanat’ın Aznavur Pasajı’nın altıncı katındaki mekanında atıldı. Demo Lab., Suimasen, Moku gibi fotoğraf inisiyatiflerinin ve konuklarının bir araya gelmesi ve sanatçıların üretim süreçlerini birlikte tartışmasıyla kolektif bir çalışma başlamıştı. Hararetli atölye sürecinin sonunda Karşı Sanat, Fermantasyon sergisine ev sahipliği yapmıştı. O günden bu yana kendi arasındaki iletişimi sürdüren ekip yeni sanatçıları da davet ederek karantina sürecinde kah psikolojik destek kah yalnızlık paylaşmak kah gündemi konuşmak kah kolektif gerçekliği eşitlemek üzere bir araya geldi. İzole Project adıyla açılan web sitesi tüm sanatçıların işlerini sergiledikleri ve güncelledikleri, sanat alanının söz söyleyenleriyle canlı yayınlar yaptıkları bir platforma dönüştü.

Devamı...

Karantinanın Belleği

Eda Yiğit

Gezi direnişi, kamusal alanda birlikte olmanın gücüyle mücadele dinamiklerini kuran, kent hakkı, bellek hakkı, yaşam hakkı savunusunu taşıyan bir toplumsal karşı çıkış, otoriteye ve totaliter devlete karşı gerçekleşen bir direnişti. Salgın ise biyolojik olarak, bedeni eve kapanmaya iten, yalnız ama birlikte, fiziksel olarak yalnızlaşmış ama toplumsal olarak ortak karar alma ve dayanışma mekanizmalarını pekiştiren bir yapıya sahiptir. Dayanışmanın güçlendirilmesine muhtaç, toplum sağlığı açısından “iyi hali” korumayı hedefleyen bir eğilimi vardır.

Devamı...

İhtiyarlar Yer Yok

Ezgi Bakçay

Bu yazıda, küresel virüs salgınına karşı alınan ve alınmayan önlemlerin, sistemi çırılçıplak bıraktığı bu kritik günlerde, üretildiğine tanık olduğumuz yaşlıları hedef alan söylemin izi sürülüyor. Yaşlılık, gençlik ve ev imgelerinin yaşam ve ölümle bağlandığı düğümler karşımıza çıkıyor.

Devamı...

Bringing free artistic expression to the heart of Istanbul

Ezgi Bakçay, Feyyaz Yaman, Orhan Cem Çetin, Eda Yiğit

Artistic collective Karsi Sanat provides a space in the centre of Istanbul for artists, academics and ordinary people to exchange ideas and keep alive the spirit of free artistic expression in today’s Turkey. From the balcony of Karsi Sanat, a contemporary art centre above Istanbul’s main central İstiklal street, you can see Galatasaray Square. Once a regular stage for demonstrations and political action, the Square is now host to a permanent police presence. The noise of protests can be heard, but not from outside; they are coming from a video installation in the gallery, showing over layed protests scenes from earlier years. The work is part of Fermentation, an exhibition by young photographers from across Turkey.

Devamı...

Sahnesini Yutan Adam: Roger Ballen

Orhan Cem Çetin

Fotoğrafın diğer anlatma biçimlerinden farkını ortaya koyabilmek için sadece kendisine bakmak yetmez. Fotoğrafçısına, kanıtı olduğu zaman dilimine, ona bakana, onunla nerede karşılaşıldığına ve çoğu kez gözardı edildiği üzere –ve elbette varsa eğer– içinde görünen insanın ne yaşadığına çok dikkatli bakmamız gerekir.

Devamı...

Walter Benjamin’de Diyalektik İmge ve Montaj İlkesi

Ezgi Bakçay

Ezgi Bakçay’ın “2000’ler Türkiye’sinde Estetik ve Politika İlişkisi: Gezi Parkı, Emek Sineması ve Özgür Kazova Örnekleri” (2019) başlıklı doktora tezinin “Gezi Parkı Eylemleri: Estetik Kolektivitenin İmgesel Üretimi” başlıklı 4. Bölümü’nden alınmıştır.

Devamı...

Alman İdealizminin Oluşumu Kronolojisi

Feyyaz Yaman

Bu çalışma Feyyaz Yaman tarafından derlenmiştir. TÜYAP'ta, İstanbul Sanat Fuarı, Artist 2019, Faust temalı proje alanında yer almıştır.

Devamı...

Büyük Sermayenin Sanattan Köpük-Borsa Yaratma İhtiyacı

Feyyaz Yaman

Doğa güçleri karşısında yaşamın örgütlenmesi, “kutsallığın”, üretimin kolektif örgütlenmesinin sanatla sembolik düzlemde anlamlandırılması ve yeniden üretilmesi yoluyla, organik bir bütünlük içinde sağlanıyordu. Bu bütünlükten dolayı, “totem”in içinde korku, inanç, dayanışma, şenlik, toplumsal örgütlenme, din iktidar ve psişik varlık estetiğin tüm ortaklığına ait her tür veriyi bulabiliriz. Kutsallığın ve üretimde iş bölümünün sınıfsal ayrışması sonucunda soyut iktidar kutsallık ilişkilerini dayattıkça, beraberinde sanatın da “yüksek kültür” ve “halk kültürü” olarak, “iktidar söylemi” ve “eleştirel dil” ayrışmasını zorunlu kılmıştır...

Devamı...

Hatırlayan Şehir: Taksim'den Sultanahmet'e Mekan ve Hafıza / Karşı Sanat

Asena Günal, Murat Çelikkan

Türkiye’de son dönemde sivil alanın daralmasına paralel olarak ve dünyada “post-gerçek (post-truth)” eğiliminin yükselmesiyle birlikte tekçi resmi görüş daha da güç kazanmaya başladı. Bugün Türkiye’de iktidarın uyguladığı yöntemlerden biri de günümüzün hakim bakış açısıyla resmi tarihi yeniden yazmak. Türkiye’de sivil toplumun büyük hak ihlallerini ve yüzleşme ihtiyacını ısrarla hatırlatarak ve her düzeyde çoğulculuğu savunarak bu eğilime karşı gelmesi gerektiğini düşünüyoruz. Hatırlayan Şehir de bu bakış açısıyla her gün dolaştığımız, fakat üstüne o kadar da düşünmediğimiz mekânların hak ihlalleriyle, farklı mücadelelerle, siyasi şiddetle iç içe geçmiş tarihini gündeme getirmeyi ve İstanbul’a dair başka bir hafızalaştırma oluşturmayı hedefliyor.

Devamı...

“Ellinci Yılında 6-7 Eylül Olayları” Sergisi ve Sergiye Yapılan Saldırı Üzerine

Balca Ergener

Bu yazıda, daha önce çok az sayıda kişi tarafından görülen fotoğrafların bu sergi bağlamında, arşiv belgeleriyle ve Dilek Güven’in akademik çalışmasıyla birlikte ilk defa kamusal alanda gösterilmesinin ve sergiye yapılan saldırının anlamları üzerinde duracağım. Fotoğraflar, aynen yazılı belgeler gibi birer kanıt olarak değerlendirilebilirler, ki bu hiç de küçümsenecek bir işlev değildir; ancak bu fotoğrafları sergilemenin ve onlara bakmanın bunun ötesinde ne gibi anlamları ve işlevleri olabilir? Benim üzerinde durmak istediğim özellikle bununla ilgili sorular olacak.

Devamı...

İnsan-ı Kâmil Cilası / Zeynep Sayın'la "Ölüm Terbiyesi" Üzerine

Ezgi Bakçay, Behçet Güleryüz

Yazınbilimci, sanat kuramcısı ve felsefeci Zeynep Sayın, günümüzün egemen kültürünü “ölüm” kavramı üstünden analiz ettiği “Ölüm Terbiyesi” kitabıyla bir süredir kıyısında durduğu düşün ortamına geri döndü. Hemen ardından eserleriyle kitabın sinir uçlarına dokunan iki sanatçının, İhsan Oturmak ve Alp Sime’nin Galata Rum Okulu’nda açılan “Ölüme Ne İyi Gelir” sergisine zifiri karanlık bir odada amplifiye edilen sesiyle katıldı. Bu katılımın nedenlerinden biri de, montajlanmış olmasına rağmen kamuya iki yıldır açık tutulan ses kaydı yüzünden Bilgi Üniversitesi’nden atılmış olmasıydı. Zeynep Sayın’la hem son kitabı hem de sergi üstüne konuştuk. 21. yüzyılın toplumsal hareketlerini 13. yüzyıl Anadolu dervişleri yardımıyla kavramaya çalışan, Osmanlı minyatürleriyle çağdaş sanat arasında felsefi köprüler kuran, Meksika’nın Ölüler Günü’yle Berkin Elvan ve Cumartesi Anneleri arasındaki bağları belirginleştiren, özetle zihin açıcı düşünsel sıçramalarla disiplinler arasında gezinen bir serbest uçuş bu defa sunduğumuz. İyi seyirler…

Devamı...

Sanatçıları Kim Yarattı? Sanat Eğitiminde Toplumsal Eşitsizliğin Yeniden Üretimi

Ezgi Bakçay

Türkiye’de sanat eğitimi alanını tarihsel bakış açısıyla ele alan pek çok araştırma mevcut, ancak ne yazık ki sosyolojik perspektifle yapılmış kapsamlı bir çalışma bulunmuyor. Bu yazı, Türkiye’de güzel sanatlar eğitimi alanını, Pierre Bourdieu’nün yöntem ve kavramlarıyla ele alma yolunda bir ilk adım olarak kabul edilebilir. Yazının amacı, “sanat okulda öğrenilir mi?”, “sanatçı kimdir?”, “neden hiç büyük kadın sanatçı yok?” gibi birtakım temel sorulara sosyal bilimler alanından cevaplar üretebilmek ve sanat eğitiminin demokratikleştirilmesine katkı sağlayacak yöntemleri tartışmaya açmak.

Devamı...

Özgürlüğün Eyleme Geçirilmiş Hali

Ezgi Bakçay

Belgesel bir film de, soyut bir resim de, bir performans da, kavramsal sanat da politik olabilir. Mesele içinde bulunduğu konsensüse rağmen, imkansız ve umulmadık dünyalar kurgulayabilmesi, yeni bir şey başlatabilmesi, yeni özneler ve insan ilişkileri yaratabilmesidir. İşte bu, sistemin hatalarını gösteren, muhalif sanat değil onu değiştiren politik sanattır.

Devamı...

Çağdaş Türkiye Fotoğrafının Kısa Tarihi

Orhan Cem Çetin

Türkiye’de resim sanatının Cumhuriyet’in ilk yıllarında, yani 1920’lerde resmi batılılaşma stratejisi içinde ani ve tanımlı bir rotaya girerek, sonrasında da bitmeyen bir biçem arayışını sürdürdüğü söylenebilir. Güncel sanatta bugün öne çıkan fotoğraf ise, bu anlamda belki de Türkiye’de köklü bir geçmişinin olmayışını avantaj haline getirmektedir. Görüntülerle yüzyıllardır mistik, hatta animistik, yoğun duygusal ilişkiler kurmuş olan bu toplum, fotoğrafçıların sanatçı, sanatçıların da fotoğrafçı gibi davranabildiği, yeni, taze bir başlangıca tanık olan günümüzde, hızla özgün bir dil geliştirmeyi başarmaktadır. Zira fotoğraf esasen alabildiğine kişiseldir. Kendisini, kentini, toplumunu anlamaya, eleştirmeye çalışan bir sanatçı samimi olduğu ölçüde özgünleşebilir, sesini hızla duyurabilir. Fotoğrafı sadece kuru gözlemler yapmak için değil, gündelik hayata politik, psikolojik, estetik, felsefi yorumlar getirmek için kullanabilen yeni sanatçı profili Türkiye’de bunu başarabilmekte, sözü edilen barışma sayesinde fotografik dili bu yolda ustalıkla kullanabilmektedir.

Devamı...

Banksy’nin Kasvetli Disneyland’i: Felaket Kaçınılmazsa Eğlenmene Bak!

Ezgi Bakçay

Banksy, 1960’ların sitüasyonist müdahalelerinden ve avangard montaj tekniğinden yararlanır. Gayet haklı olan şöhretini, şablon, mekâna-özgü yerleştirme ve gerilla müdahale tarzıyla, içine yerleştikleri bağlamın toplumsal çatışmalarını tetikleyen imgeler üretmesine borçludur. Örneğin, meşhur turistik yerleri ziyaret eden insanları “bu bir fotoğraf çekme fırsatı değildir” diye uyaran yazıları; Trafalgar Meydanı’nda savaş karşıtı gösterilerden önce “isyana tahsis edilmiş alan”a girilmemesini salık veren şablonları; eserlerinde sürekli belirip bizi kentin cilalanmış yüzeyinin derinlerine bakmaya çağıran fare figürü gibi.[4] Oysa şimdi izleyicileri, isyana tahsis edilmiş temalı parkında fotoğraf çektirmeye davet ediyor. Artık sembolü olmuş faresi, yüzeyin derinliklerinde turistlere rehberlik ediyor.

Devamı...

Çağdaş Sanattan Radikal Siyasete, Estetik-Politik Eylem

Begüm Özden Fırat, Ezgi Bakçay

Bu yazıda tekil bir örnek üzerinden tartışmaya açtığımız estetik-politik eylemler tam da böylesi çapraz hareketler alanı açmaya yeltenirler. Diğer taraftan bugün artık şenlik, provokasyon, skandal, şok, aşırılık ve sınır aşımı gibi kavramların kültür ya da yaratıcı endüstrilerinin taleplerinin arasında yer aldığını biliyoruz. Bu durumun çağdaş sanatın ürettiği estetik deneyimi olduğu kadar toplumsal muhalefetin direniş estetiğini de etkilediği bir gerçek.

Devamı...

Fotoğraf: Bir Kırık Ayna

Orhan Cem Çetin

1. Şuur avcı, bellek toplayıcıdır. 2. Acaba hangisi daha büyük bir ihtiyaç? Fotoğraf çekmek mi, bir fotoğrafa bakmak mı? Muhtemelen ikincisi. Dolayısıyla da birincisi. 3. Ne hatırlıyorsan osun.

Devamı...

Toplam 20 sonuç bulundu